Łódzkie restauracje, bary i kina w czasach PRL-u

Informacje tu zawarte adresowane są głównie do miłośników Łodzi a także zwykłych mieszkańców którzy pamiętają te czasy oraz ludzi młodych dla których to już zamierzchła historia. Nie widzę potrzeby rozpisywania się jak funkcjonowało  w czasach PRL-u życie kulturalne i gastronomia, służą temu liczne publikacje, dlatego też poszczególne rozdziały opatruję tylko lakonicznym komentarzem.  Dla ułatwienia nazwy i adresy zamieszczam w porządku alfabetycznym zachowując dawne nazwy ulic.

RESTAURACJE

Restauracji w peerelowskiej Łodzi było prawie pięćdziesiąt.  Niektóre jak np. „Casanowa” „Sim”, ”Tivoli”, „Arkadia”, „Peszt”- z dancingami. Listę otwiera restauracja „Europa” którą zbudowano dopiero na początku lat 70-ych w tzw. „dekadzie Gierka”, lokalizując ją naprzeciw gmachu Komitetu Łódzkiego PZPR.  Wiąże się z tym zabawna anegdota cytowana wówczas przez łodzian: „Co trzeba zrobić żeby zobaczyć Europę ? Trzeba się odwrócić d..ą do Partii.

EUROPA                                       Al. Kościuszki  100

ORBIS GRAND                             Piotrkowska  72

CASANOWA                                Zachodnia  87

DELFIN                                         Narutowicza 1/3

DWORCOWA                              Dworzec  PKP  Łódź Fabryczna

DWORCOWA                              Dworzec  PKP  Łódź - Kaliska

HALKA                                          Moniuszki  1

LUDOWA                                     Piotrkowska  19

PESZT                                           Piotrkowska  24

SAVOY                                          Traugutta  6

SIM                                               Obrońców Stalingradu 2 (ob. Legionów)

TIVOLI                                          Tuwima  1

ARKADIA                                     Jakuba  10

BAGATELA                                   Limanowskiego  42

DĄBROWA                                   Zapolskiej, róg Dąbrowskiego

DIETETYCZNA                             Zielona  5/7

GOLONKA                                    Wschodnia  65

GÓRNIAK                                     Sieradzka  3

GWARNA                                     Plac Reymonta  1/2

HALA SPORTOWA                       Worcella  21 (ob. Ignacego Skorupki)

JUTRZENKA                                 Włady Bytomskiej 105 (ob.  Organizacji WiN)

KASZUBSKA                                  Piotrkowska  108

KLUBOWA                                   Kilińskiego  15

KOLEJOWA                                  Kopernika  25

LOTNICZA                                    Pabianicka  169

MAGNOLIA                                  Armii Czerwonej 4 (ob. al. Piłsudskiego)

OBYWATELSKA                           Piotrkowska  191

POD SZEWCZYKIEM                    Kilińskiego 15

SŁOŃ                                            Piotrkowska  108

SMAKOSZ                                    22-go Lipca 2 (ob. 6-go Sierpnia)

STYLOWA                                    Wojska Polskiego  152

ŚRÓDMIEJSKA                            Piotrkowska 79

TKACKA                                        Kilińskiego  46

TURYSTYCZNA                            Sienkiewicza  22

WÓLCZAŃSKA                             Wólczańska 131

ZACISZE                                        Narutowicza 42

ZULANA                                        Kwiatowa 1

MURZYNEK                                  Próchnika 16

MYŚLIWSKA                                 Narutowicza 5

OGRODOWA  ( KARAŚ)            Nowomiejska  14

PRZEKĄSKA                                 Nawrot  53

PRZEMYSŁOWA                          Zachodnia  59

ROMA                                          Piotrkowska  152

RZEMIEŚLNICZA                          Kilińskiego  104

RZGOWSKA                                 Rzgowska  52

ZGODA                                         Jerzego  52

                            

BARY

W czasach PRL-u funkcjonowało w Łodzi 20 barów bezalkoholowych - w tym trzy kilkudziesięciomiejscowe bary szybkiej obsługi - w których serwowano tradycyjne dania kuchni polskiej. Można w nich było także napić się piwa, które podawano do tzw. „konsumpcji”,  czyli praktycznie należało  zamówić jakąś najtańszą przekąskę np. koreczek z sera.  

EXPRESS                                                 Czarnkowska  2

KOGUCIK                                                Piotrkowska  265

KOLIBER                                                 Łagiewnicka  13/21

SŁONECZNA                                          Bratysławska  6

WIDZEWIAK                                          Neonowa  1

BANKOWY                                             Piotrkowska  63

BIGOSIK                                                  Limanowskiego  119

BENIAMINEK                                         Armii Ludowej  40 (ob. Polskiej Organizacji Wojskowej)

KLOPSIK                                                  Długosza  26

LEŚNY DWÓR (sezonowy)                  Studencka  28  w Łagiewnikach-Arturówku

PAWILON (sezonowy)                         w Łagiewnikach-Arturówku

POD MAŁPKĄ (sezonowy)                  Konstantynowska  88 , na terenie ZOO

REKORD                                                  Piotrkowska  92

ROBOTNICZA                                         Kilińskiego  145

TARTINKA                                               Limanowskiego  26

TRAMWAJARZ  (sezonowy)                 Park Ludowy na Zdrowiu

PAWILON  (sezonowy)                         Stawy  Jana

BALATON,  bar szybkiej obsługi          Andrzeja Struga  6/10

KĘS, bar szybkiej obsługi                    Obrońców Stalingradu 10/12 (ob. Legionów)

RARYTAS, bar szybkiej obsługi            Plac Niepodległości  4

BARY  MLECZNE

Bary mleczne wszyscy łodzianie wspominają z nostalgią. Było ich aż dwadzieścia cztery, głównie w śródmieściu Łodzi. Były to placówki gastronomiczne subwencjonowane przez państwo, prowadzone przez  PSS "Społem", w których  serwowano dania mleczno-nabiałowo-jarskie, po śmiesznie niskich cenach.  A ponieważ otwarte były już od 6 rano, korzystała z nich zarówno „inteligencja pracująca”, „świat pracy” jak i ucząca się młodzież.  I tak w drodze do pracy czy na wykłady, można było w nich spożyć lekkostrawne śniadanie złożone np. z bułki z masłem i jajkiem lub żółtym serem albo też jajecznicę na maśle, omlet…itp., popić mlekiem, kawą z mlekiem lub kakao. To nic, że mleko często bywało przypalone i podawano je w wyszczerbionych kubkach które pozbawiane uchwytów parzyły w dłoń. Na takie drobiazgi nikt nie zwracał uwagi. Wracając z pracy czy uczelni, można było do tegoż baru wstąpić na dwudaniowy obiadek, złożony (w zależności od kulinarnych upodobań) z kapuśniaku , pomidorowej lub grzybowej z makaronem , ziemniaków z jajkiem sadzonym lub z kotletem mielonym z jaj i bułki, kaszę  gryczaną z sosem, kopytka , pierogi z jagodami, kluski leniwe lub naleśniki z serem , dołączyć  surówkę, bądź bukiet z jarzyn. A dla lepszego trawienia wszystko popić kefirem lub kompotem (robionym głównie z rozpuszczonego w wodzie dżemu).

Poniżej wymieniam wszystkie łódzkie bary mleczne, funkcjonujące  w Łodzi aż do połowy lat  80-ych.

BAŁUCKI                            Zachodnia  27

BIAŁY POTOK                   Kilińskiego  213

DĄBROWA                        Broniewskiego  69

FABRYCZNY                      Kilińskiego  71

ISKRA                                Boya Żeleńskiego  5

LEŚNICZY                          Zielona  10a

LUDOWY                           Zarzewska  2

NAROŻNY                         Nowotki  28 (ob. Pomorska)

OAZA                                 Armii Ludowej  42 (ob. Polskiej Organizacji Wojskowej)

POD LUTNIĄ                     Piotrkowska  243

POŁUDNIOWY                 Rzgowska  56

PRZYSTANEK                    Nowomiejska  11

REPREZENTACYJNY        Próchnika  2, róg Piotrkowskiej

SMAKOSZ                         Andrzeja Struga  7 (przetrwał do 2011 roku !)

TEATRALNY                      Kilińskiego  39

TEOFILANKA                     Traktorowa, róg Aleksandrowskiej

WYGODA                          Rzgowska  143

WZORCOWY                    Piotrkowska  91

ZACHĘTA                           Jaracza  7

ZACHODNI                        Wólczańska  61, róg Zielonej

ZAMIEJSKI                         Pabianicka  214

ZDROWIE                          Zgierska  8, na Starym Rynku

ZIELONY                            Zielona  31, przy Pl. Barlickiego

ŹRÓDEŁKO                        Nowotki  30 (ob. Pomorska)

ŁÓDZKIE  KINA w czasach PRL-u

Aż do połowy  lat 80-ych, było w Łodzi 35 kin, rozmieszczonych nawet w najbardziej peryferyjnych dzielnicach miasta, które w zależności od wielkości i standardu widowni, podzielone zostały na trzy kategorie.  Pierwszą kategorię stanowiły kina  tzw. premierowe takie jak : „Bałtyk” „Polonia”, „Przedwiośnie” „Wisła”, „Wolność”, „Włókniarz” , „Zachęta” czy „Iwanowo” - w których wyświetlano zgodnie z nazwą najnowsze filmy. Najliczniejszą  grupę tworzyły kina drugiej kategorii,  takie jak  „Halka”, „Świt”, „Odra”, „Popularne” , „Rekord” - w których można było obejrzeć te same filmy, które schodziły z ekranu wspomnianych wyżej kin. Wiązało się to naturalnie z niższą ceną biletów. Żeby to bardziej zilustrować, posłużę się wykazem  cen obowiązującym aż do końca lat 50-ych. Ceny biletów w kinach I-ej kategorii wynosiły:  4 zł 50 gr. – za miejsca dalej od ekranu lub na balkonie i 3 zł 60 gr. – za miejsca bliżej ekranu. W kinach II-ej kategorii  ceny te odpowiedni wynosiły:  3.60 zł i 2.70 zł. Najtańsze bilety były w tzw. kinach młodzieżowych, do których należały m.in. kina: „Pionier” (wcześniej „Bajka”), „Młoda Gwardia” (wcześniej „Iluzjon”) w których normalny bilet kosztował 2 zł i 10 gr. a ulgowy dla młodzieży szkolnej  - 1 zł i 5 gr. Dla porównania, przeciętna płaca miesięczna w Łodzi w tym okresie kształtowała się w granicach ok. 1 tys. złotych. Oprócz tego, w sezonie letnim, na podwórzach posesji kin „Stylowe” i „Tatry” funkcjonowały kina letnie, w których (przy ładnej pogodzie) można było obejrzeć najbardziej atrakcyjne filmy premierowe.

Poniżej, nazwy i adresy łódzkich kin:

ADRIA                                   Piotrkowska  150/152

BAŁTYK                                Narutowicza

CZAJKA                                 Aleksandrowska  162

DKM                                      Nawrot  27

ENERGETYK                         Al. Politechniki  17

GDYNIA                                             Tuwima  2

HALKA                                 Krawiecka  3/5

IWANOWO                          Limanowskiego 200

KOLEJARZ                           Parowozownia  PKP Łódź-Olechów

LUTNIA                               Piotrkowska  243

ŁĄCZNOŚĆ                          Józefów  43

ŁDK                                      Traugutta  18

1 MAJA                               Kilińskiego  178

MŁODA GWARDIA           Zielona  2/4

MUZA                                  Pabianicka 173

ODRA                                  Przędzalniana 68

OKA                                     Tuwima  34

PIONIER                              Franciszkańska  31

POKÓJ                                 Kazimierza  6

POLESIE                              Fornalskiej  37

POPULARNE                       Ogrodowa  18

PRZEDWIOŚNIE                 Żeromskiego  74/76

REKORD                              Rzgowska  2

ROMA                                  Rzgowska  84

SOJUSZ                                Płatowcowa  6

STOKI                                   Zbocze

STUDYJNE                           Lumumby  7/9

STYLOWY - LETNIE          Kilińskiego 123

STYLOWY - STUDYJNE    Kilińskiego 123

ŚWIT                                    Bałucki Rynek  5

TATRY                                 Sienkiewicza  40

TATRY-LETNIE                   Sienkiewicza  40

WISŁA                                 Tuwima  1

WŁÓKNIARZ                       Próchnika  16

WOLNOŚĆ                           Przybyszewskiego  16

ZACHĘTA                             Zgierska  26